1629 rokiem Francja była terenem prawdziwej domowej wojny religijnej, a jej zwycięskim następstwem stała się ożywiona działalność kulturalna jezuitów, zwłaszcza w dziedzinie szkolnictwa, z czego Molier skorzysta osobiście.<br>Ale w latach czterdziestych również i katolicyzm francuski trawiony jest sporem doktrynalnym. Był to spór molinistów z jansenistami, czyli jezuitów ze zwolennikami teologii świętego Augustyna. Dotyczył pojęcia grzechu, wolnej woli, przeznaczenia i łaski bożej. Był to spór fanatyczny, a więc i czysto fizyczne prześladowania wywołujący, jak o tym świadczą słynne "Prowincjałki" Pascala z 1656 roku.<br>Nakłada się na to wszystko jeszcze spór filozoficzny, kontrowersja dwóch doktryn filozoficznych, jednakowo wszakże zagrożonych przez doktrynę kościelną