Mefistofeles z Fausta Goethego, gdy skarży się, że chociaż zawsze chce zła, to jednak mimo woli czyni dobro. Ale nawet intuicja Bergsona nie jest w stanie rozjaśnić całej tajemnicy wolności. Układa sobie ona obraz wolności z kawałków doświadczenia, będącego jej odległym echem. Owe "kawałki doświadczenia" to przeżycie czasu w jego trwaniu, tworzenie siebie w teraźniejszości, doświadczenie panowania nad sobą. To ostatnie wydaje się Bergsonowi tak doniosłe, że czyni z niego coś w rodzaju "definicji" wolności. Pisze w dalszym ciągu powyższego tekstu wprost: "działać w sposób wolny to brać w posiadanie siebie..." W ten sposób odsłania się nowa prawda o wolności. Wolność