co jest wspólne wszystkim narodom i co tworzy styl epoki, chodzi mi raczej o odpadki epoki, które zostaną odrzucone na pierwszym zakręcie historii. Kiedyś Słowacki nazwał Polskę "pawiem i papugą narodów". Nic się od tego czasu nie zmieniło, a przecież wszystkie arcydzieła naszej Literatury i Sztuki zawdzięczają swoją wielkość geniuszowi twórcy i jego umiejętnościom wydobycia na światło dzienne walorów narodowych. Chopin, Moniuszko, Szymanowski, Kochanowski, Mickiewicz, Słowacki, Norwid, Gierymski, Chełmoński, Wyspiański niewątpliwie czerpali ze skarbca ogólnoludzkiego, ale ich oczy i serca były otwarte także na wartości czysto narodowe. Rosja borykała się z podobnym problemem. Turgeniew był zwolennikiem naśladowania zachodu, Dostojewski zaś nawoływał