w tak zwanej kulturze masowej, zdaje się dokładnym przeciwieństwem tego przypuszczenia.<br>Z niepokojem przez wielu socjologów (wymienimy Ericha Fromma jako hasło wywoławcze, by imion nie mnożyć) notowana sytuacja kulturalna społeczeństw przemysłowo rozwiniętych odznacza się wybitnie zaznaczonym upadkiem tzw. ducha inicjatywy i poczucia odpowiedzialności jednostkowej za siebie i środowisko. Można w tym upatrywać degrengoladę cywilizacji lub naturalny wynik postępu technologicznego, lecz co do rzeczy samej panuje bodaj zgodność.<br>Z pewnością, same okoliczności technologiczne i związane z nimi warunki produkcji i wymiany mogą po części uchodzić za wyjaśnienie tej degradacji. Wyniki technologicznego wysiłku w coraz mniejszym stopniu zależne są od nieoczekiwanej pomysłowości genialnych