na cukrzycę uległa w ciągu ostatniego półwiecza bardzo dużej zmianie. O ile w okresie przedinsulinowym stwierdzało się zaawansowaną gruźlicę płuc u 50% chorych na cukrzycę, o tyle obecnie częstość zmian gruźliczych w płucach wśród chorych nie przekracza 1%. Zjawisko to ilustrują wyraźnie badania przeprowadzone w Polsce. Fejkiel stwierdził gruźlicę płuc u 35% badanych pośmiertnie chorych na cukrzycę zmarłych na terenie Krakowa w latach 1901-1955, przy czym była ona bezpośrednią przyczyną zgonu u 12,7% spośród nich, natomiast w Łodzi w latach 1965-1969 gruźlica płuc stanowiła już tylko 3,4% przyczyn zgonów chorych na cukrzycę, zaś w badaniach prospektywnych przeprowadzonych