czy inny fragment dzieła, nie jest taka czy inna strona działalności danego pisarza, ale on i jego dzieło jako totalność. Ekspresyjnie pojmowanemu portretowi krytycznemu sprzyjała także postawa empatyczna, skoro wczuwanie się nie było ograniczone wyłącznie do konkretnego dzieła, stanowiło swojego rodzaju supozycję całości, a całością był dany twórca, z którym utożsamiać się można wtedy przede wszystkim, gdy nie wprowadza się takich lub innych podziałów i nie rozdrabnia się jego dzieła na cząstki. Portret krytyczny wiedzie w okresie Młodej Polski podwójny żywot, jest osobnym gatunkiem wypowiedzi krytycznoliterackiej o wyrazistych właściwościach, ale stanowi także pewną zasadę konstruowania tekstu krytycznego i na swój sposób