Przed 1214 prawo miejskie magdeburskie, z którego wytworzyło się z pewnymi zmianami tzw. prawo średzkie, stosowane później przy zakładaniu ponad 500miast polskich. Stąd pochodził prof. Uniwersytetu Jagiellońskiego W. Kruk, pierwszy polski geograf. Tutaj zmarł na wygnaniu Władysław Laskonogi, książę wielkopolski i krakowski (1231). <br> Przy wydłużonym rynku (335m dł.) ratusz XV w. z wysoką wieżą. W ratuszu Muzeum Historyczne m. Środy. Kościół paraf., romańska nawa XIII w., gotyckie prezbiterium XIV w., rokokowy ołtarz. W kościele tym Bolesław Łysy Rogatka spalił żywcem 500mieszkańców miasta z zemsty za sprzyjanie jego bratu ks. wrocławskiemu HenrykowiIII. Obok czworoboczna dzwonnica XIV w. Barokowy kościół pofranciszkański (XIV-XVII w