z konkretną właściwością dorobku danego pisarza, z jakimś owego dorobku wybranym aspektem, pozwalał na ogarnięcie całości. Tej całości, w której podmiot literacki tworzył jedność z artefaktem. Owo ogarnianie całości nie równało się z reguły omawianiu wszystkiego, co mogłoby zostać uznane za ważne, było raczej funkcją wybranej perspektywy i ustanowionej hierarchii ważności. Akcenty mogły być rozłożone rozmaicie, rozmaitych też można było użyć sposobów, by przedstawić portretowanego artystę. <br>Portret krytyczny był w okresie Młodej Polski gatunkiem krytycznym wewnętrznie zróżnicowanym, nie zakładał z góry jednego podejścia, otwierał różnorakie możliwości. Po jednej stronie znajdował się na przykład znakomicie podbudowany erudycyjnie, uwzględniający tło epoki, portret Rimbauda