Paweł Lisicki <br><tit>Pochwała konsekwencji</><br><br> Ludzie, mimo wszelkich możliwych zabezpieczeń, w niewielkim tylko stopniu odpowiadają za przyszłe losy swych dzieł. Zgadzam się wprawdzie, że od każdego, kto mieni się być nauczycielem, mamy prawo wymagać, by potrafił przewidzieć wnioski i skutki, jakie umysł ludzki może z jego idei wyprowadzić. Na tej podstawie wini się Marksa za komunizm albo też uważa, iż <orig>nietzcheanizm</> przyczynił się do sukcesów narodowego socjalizmu. Jakkolwiek nawet tu trzeba być ostrożnym i nie wydawać oceny zbyt pochopnie. Są bowiem też i tacy filozofowie, całkiem wpływowi, którzy uważają, że idea totalitaryzmu pochodzi od Platona. Inni sądzą, że wszelka przemoc zakorzeniona jest