się martwa i anachroniczna. Całkowicie niezdolny do zrozumienia zachodzących wokół niego przemian, w tym również skutków romantycznej rewolucji literackiej, zapatrzony bez reszty w dawno przebrzmiałe ideały estetyczne klasycystycznej doktryny, po upadku powstania listopadowego egzystuje tylko na marginesie życia umysłowego w kraju jako żywy relikt przeszłości, postać nie tylko zagubiona i wyalienowana, ale niekiedy wręcz groteskowa w swym anachronizmie.<br> Wreszcie trzeci wizerunek Koźmiana, najnowszy i zupełnie odmienny od poprzednich, zaprezentował R. Przybylski. Jego zdaniem Kajetan Koźmian to osobistość wybitna, a zarazem wysoce dramatyczna i przejmująca w swym niezwykle intensywnym, bardzo osobistym przeżywaniu burzliwych losów ojczyzny, od klęski maciejowickiej do upadku powstania listopadowego