Wszyscy oni wywodzili się więc ze środowisk obcych od dawna osiadłych w Polsce. Czyżby dopiero w XIX stuleciu zaistniały odpowiednie warunki dla uczestniczenia obcych przybyszów w ogólnopolskiej wspólnocie kulturowej? Mniej więcej od schyłku XIX wieku zarysowuje się starcie dwóch tendencji, występujące w jakimś stopniu po dziś dzień.<br>Pierwsza z nich wyrażała się w dążeniach do odbudowy polskiej państwowości w przedrozbiorowym kształcie, druga w przyznaniu innym grupom etnicznym prawa do przejścia "na własną gospodarkę" &lt;page nr=55&gt; (podobnie jak ojciec zgadzający się na usamodzielnienie dorosłych już dzieci). Obie strony konfliktu nawiązują do tradycji historycznych dawnej Rzeczypospolitej, choć oczywiście zaopatrują je w zgoła odmienny komentarz. Dla jednych