z liturgią Kościoła - to oni wprowadzili m.in. zwyczaj urządzania szopki na Boże Narodzenie i śpiewania kolęd.<br><br>Wiek XIII był także epoką rozkwitu kultury państw Europy Zachodniej, z którą Polskę łączyły coraz ściślejsze więzi. Odnaleziono tam właśnie pisma Arystotelesa i innych uczonych starożytnej Grecji, powstawały dzieła filozoficzne o ponadczasowej wartości, wzrosła znacznie liczba uniwersytetów, z których największą sławą cieszył się uniwersytet w Paryżu. Wykładali na nim wybitni uczeni - m.in. Tomasz z Akwinu, później uznany za świętego, czy Albert Wielki.<br><br>Podsumowanie. Dwóchsetletni okres rozbicia dzielnicowego był czasem wielkich przemian. Uszczuplenie uprawnień panującego doprowadziło do schyłku monarchii patrymonialnej, a także do powstania