zjeść Smolki, Ostry dyżur, Rekonstrukcja i Ucieczka Stanisława Bieniasza, Innego życia nie będzie Marii Nurowskiej) z retrospekcjami sięgającymi innych podobnie dramatycznych sytuacji (pierwsze lata powojenne, październik 1956, marzec 1968, grudzień 1970). Dorota Terakowska w Gumie do żucia zestawiła po prostu odpowiednie epizody własnej biografii ze wszystkimi tymi okresami ożywania i zabijania nadziei. Zyta Oryszyn w Czarnej iluminacji skoncentrowała się na okresie stalinowskim. Zdarza się, że schemat ten jest przełamywany czy odwracany. Wojtek Hrynkiewicz w powieści pt. Tej rzeki nie przejdę wciela się w kogoś, kto mógłby być jego ojcem po to, by z perspektywy akowca z Wileńszczyzny i więźnia stalinowskiego móc