3. Usłonecznienie&lt;/&gt;<br><br> Usłonecznienie to czas dopływu bezpośredniego promieniowania słonecznego do powierzchni Ziemi. Wielkość usłonecznienia głównie jest uzależniona od długości dnia i wielkości zachmurzenia ogólnego nieba. Wyróżnia się dlatego usłonecznienie możliwe, którego wielkość określa czas upływający od wschodu do zachodu Słońca, oraz usłonecznienie rzeczywiste.<br> Czas trwania usłonecznienia rzeczywistego w wyniku oddziaływania zachmurzenia jest krótszy, obejmuje mniejszą liczbę godzin od czasu usłonecznienia możliwego. Usłonecznienie możliwe określa się w godzinach, a usłonecznienie rzeczywiste w godzinach oraz procentach usłonecznienia możliwego.<br> Do pomiaru usłonecznienia możliwego, czyli liczby godzin w ciągu dnia, podczas których tarcza słoneczna nie jest zakryta przez chmury, służy heliograf Campbella-Stokesa. Głównym elementem