fragmenty rzeczywistości, które go szczególnie zajmują, czy to z racji wykonywanego zawodu, czy własnych zamiłowań (hydrolog widzi wodę inaczej niż żeglarz i jeszcze inaczej niż biolog lub meliorant, patrząc na las geobotanik odbiera znacznie więcej informacji niż np. geomorfolog). Ta dyferencjacja postrzeżeniowa powoduje ukształtowanie się specyficznych dla każdego zawodu lub zamiłowania kodów percepcyjnych, pozwalających odczytać w im tylko zrozumiały sposób zawarty w otoczeniu tekst natury lub kultury. Tak trudne jest dlatego przekazywanie wrażeń percepcyjnych z jednej grupy zawodowej do innej. Przyjmowany system filozoficzny nie jest w procesie postrzegania obojętny. Dotyczy to zwłaszcza podstawowych idei i wartości: wiary, etyki, moralności itp., rzutujących