się północna, protestancka, przemysłowa i burżuazyjna, a oś jej wyraźnie przeniosła się nad brzegi Morza Północnego.<br>Pozostając sobą, Europa się stale zmienia: raz jedne, raz inne jej elementy wysuwają się na czoło, nadają ton całości. Pewna harmonia rozwoju wszystkich części leży w interesie całej Europy. Europa o dominacji angielskiej będzie zawsze miała nadmierną dawkę hipokryzji a nawet cynizmu. Europa, w której Hiszpania będzie dużą odgrywać rolę, będzie zawsze skłonna do skrajności, fanatyzm będzie silniejszy od kompromisu. Dla pewnych ludzi hipokryzja jest nie do zniesienia, dla innych fanatyzm. Tym niemniej Europa, która by dobrowolnie zrezygnowała z Anglii czy Hiszpanii czy Wschodniej Europy