człowiek rozpina siatkę... Gdy atakuje filoksera, człowiek potrafi wymienić cały ród winnej latorośli... Ale wreszcie przychodzi podsumowanie: jakie owoce przyniesie dziś winnica, takie będzie jutro wino.<br>Pora jesienna jest wspólna dla winobrania, choć w różnych miejscach świata nadchodzi w różnym czasie; pozostańmy w klasycznym układzie śródziemnomorskim, a w nim najwcześniej zbiera się na głębokim południu (Maghreb, Hiszpania, Sycylia, Grecja), najpóźniej w Europie zachodniej i środkowej (Francja, Niemcy, Austria, Węgry). Wcześniej zbiera się winogrona stołowe (konsumpcyjne), które pojawiają się na straganach już w sierpniu, później winne (przemysłowe), z którymi nieraz wyczekuje się do pierwszych przymrozków. Zawsze jednak już we wrześniu wyrusza na południowy