zwalniano od udziału w wyprawie, jeżeli dowódca zabrał tego konia pod juki. Astulf nie wykreował nowej rzeczywistości, określił tylko edyktem ścisłą korelację między rozmiarami własności ziemskiej a wymaganym standardem ekwipunku bojowego. Był to środek dyscyplinujący podjęty w obliczu rozprzężenia. Na długo przed 750 r. najubożsi Longobardowie stawali na wyprawy pieszo, zbrojni w łuki i strzały, drobni posiadacze - konno, z tarczą i włócznią, a możni co najmniej we dwa konie, z ekwipunkiem pancernego jeźdźca. Wyposażenie wojenne było od niepamiętnych czasów sprawą prestiżu, widomą oznaką pozycji społecznej. Kiedy osłabło oddziaływanie tego wzoru tradycyjnej kultury na zachowania społeczne, król Astulf zdecydował się wesprzeć stary