moskiewskiej państwowości, wyniósł Piotr przekonanie, że wola władcy jest jedynym prawem. Absolutyzm miał nieomal we krwi: mógł dyskutować o najlepszych sposobach realizacji swych zamiarów, ale nie o samych zamiarach i planach. Swe plany polityczne i reformy realizował z barbarzyńskim okrucieństwem, którego wyrazem była potworna egzekucja zbuntowanych strzelców (1698 r.) czy zgładzenie syna-opozycjonisty, następcy tronu Aleksego (1718 r.). Ogromne straty ludzkie były regułą w kampaniach wojennych Piotra, trwających prawie przez całe jego panowanie. Żołnierze padali masowo zarówno w przegranych, jak i zwycięskich bitwach, znaczna ich część zaś umierała w wyniku braku zaopatrzenia i odpowiedniej odzieży, złego wyżywienia, epidemii. Do ofiar reform