samozwańczą. A jednak autentyczni przedstawiciele społeczeństwa z tą "stroną" podpisują jakieś porozumienia, tym samym uznając partnerstwo przetargowe.<br>Pozwólmy sobie na chwilę szczerości: te przetargi i te porozumienia są w najlepszym razie zmową społeczną. Bowiem społeczeństwo, wbrew temu co o nim sądzili jego tyleż nieudolni co naiwni "władcy", ma wysoce rozwinięty zmysł samoobrony i ogromnie rozbudowany, a wiekami stałego zagrożenia wyczulony instynkt bezpieczeństwa. Zmową społeczną jest zresztą przede wszystkim nie to, co podpisywano w Gdańsku, Szczecinie i Jastrzębiu, ale to o czym piszę od samego początku: zachowanie "przewodniej siły narodu" jako tymczasowego gwaranta bezpieczeństwa zewnętrznego. Zaś wszelkie porozumienia są tylko klauzulami szczegółowymi