wyjątki od tej reguły. Jeziora harmoniczne pod wpływem ogólnych zmian klimatycznych lub innych zmian zachodzących w obrębie samej zlewni, mogą stać się dysharmoniczne. Przyczynić się do tego może np. wylesienie w obrębie zlewni, prace melioracyjne lub też okresowe wahania poziomu wody. Te ostatnie nie są mało istotne, gdy jeziora mają znaczne głębokości średnie, jednak w przypadku kilkumetrowych zmian poziomu przy niewielkich głębokościach średnich (tj. kilkumetrowych) wywierają one ogromny wpływ na rozwój troficzny. Jeziora oligotroficzne, w zależności od układu czynników warunkujących ewolucję, mogą przechodzić w dystroficzne bez fazy eutrofii i mezotrofii, a także każdy harmonijny stopień rozwoju może być zaburzony, np. wykształci