te struktury uciskani w rozmaity sposób. Słuszna troska o naturalny "habitat" różnych gatunków roślin i zwierząt musi być uzupełniona o ochronę człowieka i jego prawo do życia nie tylko w czystym i nieskażonym środowisku naturalnym i miejskim, ale również w środowisku pracy i miejscu zamieszkania. Struktury grzechu uniemożliwiające rozwój człowieka, zniewalające i uciskające muszą być odważnie i cierpliwie zastępowane przez autentyczne formy współżycia.<br>Podstawą "ekologii ludzkiej" jest rodzina. Rodzina jest sanktuarium życia, ośrodkiem kultury życia i - wbrew tak zwanej kulturze śmierci - musi być chroniona. Jeśli Jan Paweł II w swoim przemówieniu w Brazylii (1991) stwierdził, że ochrona środowiska jest ochroną życia