rosnąca zamożność kmieci powodowała potrzebę budowy komory, początkowo rozmieszczonej równolegle do izby, alkierzyka, a później także drugiej izby, nazywanej białą bądź świetlicą. Dom, w którym początkowo przeważał wymiar pionowy, poszerzał się, wydłużał. Taki właśnie spotykamy najczęściej na płótnach Wojciecha Gersona, Aleksandra Gierymskiego, Józefa Chełmońskiego. <br>Dwa elementy budynku wyróżniały się zdecydowanie: zrąb i wygląd ściany, zwłaszcza frontowej. Belki składano najczęściej na węgieł, przy czym "ostatki" też wpływały na wygląd budynku. Niekiedy belki pięły się ku górze, rozszerzając w piękne, ale i funkcjonalne występy - rysie. W nowszych konstrukcjach zrębu na rybi ogon czy na zamek ta gra elementów przestawała mieć znaczenie, widz dostrzegał