szlachta
Korpus Języka Polskiego PWN
Autentyczne przykłady użycia w piśmie i mowie zgromadzone w Korpusie
- ... latach 1578-1793 mieścił się Trybunał Koronny, najwyższy sąd dla szlachty małopolskiej.
"Budowanie kultury pokoju jest podstawowym zadaniem XXI wieku" - powoływał... - ... ich od orientacji rosyjskiej.
W Poznaniu rozkazał ogłosić "pospolite ruszenie" szlachty, chcąc jak gdyby nawiązać do starych polskich tradycji, chociaż ta... - ... zetną.
Krew
Czernina gościła często zarówno "na stołach panów, jak szlachty średniej, zagrodowej i możniejszych kmieci. Gdy chciano dać zalotnikowi do... - ... rebelia wybuchła początkowo jako popierana przez część temerskiej i kovirskiej szlachty walka legalnej pierworodnej o należny jej tron, ale wkrótce przeistoczyła...
- ... palenia fajek, do widowisk teatralnych. Dotyczyło to oczywiście przede wszystkim szlachty. Stworzono nową stolicę - Petersburg, aby zerwać z tradycją starej Moskwy...
- ... r. Radykalizowała się i młodzież studencka, wywodząca się ze zdeklasowanej szlachty, jak również z żydowskiego mieszczaństwa.
Do obu tych środowisk: robotniczego... - ... przyszłość Polski" (S. Bednarski).
Najważniejsze są przywileje Dla lwiej części szlachty natomiast odpowiedzialność za losy Rzeczypospolitej przemienia się stopniowo w troskę... - ... polityczna oraz intelektualna elita, rządząca Rzecząpospolitą.
Co ważniejsze, większość katolickiej szlachty opowiedziała się za stosowaniem zasad tolerancji, w praktyce i na... - ... czynnikiem rządzącym była już burżuazja.
Rozwój gospodarczy pomniejszał ustawicznie znaczenie szlachty; widoczne to było nie tylko w uprzemysłowionych państwach na Zachodzie... - ... w połowie stulecia przewyższała liczebnością starą szlachtę rodową.
Mimo traktowania szlachty jako głównej podpory swej władzy, Piotr Wielki nie zdecydował się... - ... obrazy króla), historykom nie udało się stwierdzić użycia tortur wobec szlachty. Strzegła ona jak źrenicy oka swoich przywilejów i niewątpliwie podniosłaby...
- ... ciążył nad nim zarzut zbrodni, jeżeli poręczył zań ktoś ze szlachty osiadłej swym majątkiem" ("Temida Staropolska", Warszawa 1979).
Gwarancja wolności osobistej... - ... od XVI wieku - inicjatywy utworzenia w Polsce szkoły wojskowej dla szlachty. Zajmujac się głównie wiekiem XVII sięgnęła jednak również do wieku...
- ... zostali ukoronowani.
Elekcja i koronacja Batorego były ogromnym sukcesem średniej szlachty skupionej wokół zasłużonego przywódcy ruchu egzekucyjnego, Sienickiego, potwierdzały zarazem polityczną... - ... Inną przyczyną kształtującą wolę i energię kobiet są zapewne małżeństwa szlachty, zawierane w całej Polsce w wieku późniejszym. Szlachcic żenił się...
- ... przyrost ludności i jeszcze szybszy rozwój miast, zmierzch hegemonii posiadającej szlachty - przy wzroście dobrobytu burżuazji i części właścicieli ziemskich (od schyłku...
- ... mogłoby mieć pewne znaczenie. Pochodził z rozgałęzionego rodu majętnej średniej szlachty, wchodzącego w koligacje z domami Koniecpolskich, Ossolińskich, Działyńskich, Lanckorońskich. On...
- ... Turcją i chanatem krymskim.
Z przeświadczeniem o istnieniu starożytnego rodowodu szlachty polskiej łączyło się przekonanie o jej szczególnej roli w dziejach... - ... gdzie religia ta była wyznaniem państwowym. Kalwinizm miał wyznawców wśród szlachty małopolskiej, ale także na Litwie. Bracia czescy, wywodzący się z...
- ... z ówczesnym, patriotycznym wzorcem. Benedykt Pawłowski wyróżniał się wśród okolicznej szlachty, ubierając się we francuskim stylu "Louis Philippe" - trochę rokoka, trochę...
