rolę w kampanii kolektywizacji w Związku Sowieckim, Europie Wschodniej, a zwłaszcza w Chinach w czasie walki z właścicielami ziemskimi i przy zakładaniu komun w okresie Wielkiego Skoku, pociągnęła za sobą głód, epidemie i inne klęski. Wszelkie szacunki powinny także uwzględnić sowiecką politykę deportacji członków podejrzanych nacji nierosyjskich, takich jak wielu Łotyszów, Litwinów i Estończyków z republik bałtyckich, Polaków z zachodnich obszarów Związku Sowieckiego, Tatarów z Krymu i innych, do odległych części Syberii. Najświeższe szacunki sowieckie oceniają liczbę ofiar na 7 do 10 milionów tylko w Związku Sowieckim, a jeśli chodzi o Chiny niektóre oceny mówią o około 27 milionach. Ostrożny, a