można użyć terminów poetyki humanistycznej), czyli między prawdą a prawdopodobieństwem. Proza beletrystyczna XVI w. mogła się rozwijać i rozwijała się w miarę bardziej lub mniej świadomego kształtowania pojęcia fikcjonalności. O założeniu klasztoru na Łysej Górze pisano "powieść rzeczy istej", ale już autor przedmowy do Fortunata, sygnowanej inicjałami Mikołaja Szarffenbergera, pisał: "Albowiem aczby kto rzekł, iż to w rzeczy nigdy nie było, jednak tak roztropnie jest opisana ta Historyja, iż czytając niektórych przewrotnych ludzi wykręty a przechyrne szyderstwa [...] baczność twą tym pobudzisz". Fikcjonalna reprezentatywność formułowana jest tu z punktu widzenia przestrogi moralnej, ale formułowana dość świadomie.<br>Natomiast w Historyi o papieżu Janie