drugim. Tylko Bóg potrafi postępować w taki sposób, aby pociągnąć ku sobie nawet najbardziej zbuntowaną ludzką wolność. W tym względzie pozostaniemy na zawsze nieudolnymi "uczniami Boga" (J 6, 45). Jedna z głównych trudności w przeżywaniu misterium Kościoła polega chyba na tym, że stanowi on równocześnie rzeczywistość zakorzenioną w transcendencji samego Boga oraz konkretną i realną społeczność istniejącą w określonym miejscu i czasie. Wskutek tego łatwo narastają napięcia między wiarą w Kościół a konkretnym doświadczeniem ludzi. Wzniosłą wizję istoty Kościoła przesłania nierzadko jego faktyczna postać, w której z trudnością daje się rozpoznać oblicze Chrystusa. W ten sposób zarysowuje się jeden z największych