zawsze usiłowałem, całkiem nieświadomie, przystroić się w szaty uznanego przez opinię bohatera danego historycznego okresu. W życiu dziecka był nim harcerz, później podchorąży, wreszcie konspirator (na uniwersytecie zorientowałem się instynktownie, że nie student, lecz podchorąży jest tu klasyczną postacią epoki). Wszystkie te etapy przebiegłem w bezowocnej pogoni za życiowym powodzeniem. Czyż mogłem przypuszczać, że wszędzie czeka mnie nieuchronna klęska?<br>Prawo to działało u mnie dalej i po wyzwoleniu, ale tu sprawa nie jest taka prosta. Nie chodzi już o radykalne zmiany polityczne i społeczne. Po prostu w pierwszych powojennych latach nie potrafiłem jeszcze dojrzeć owego dominującego typu współczesnego bohatera. Wszystko wydawało