tłem dla głównych kandydatów. Od tego momentu <orig>ombudsman</> zaczął tracić znaczenie. Wyborcza wpadka nie zniszczyła dobrego wizerunku rzecznika praw obywatelskich, ale poważnie go naruszyła. Polska konsekwentnie budowała jednak demokratyczne instytucje ochrony prawnej obywateli - od sądów powszechnych, poprzez rosnącą rolę Naczelnego Sądu Administracyjnego, indywidualną skargę konstytucyjną, aż do poddania się jurysdykcji Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Pole działania rzecznika praw obywatelskich zaczęło się w naturalny sposób kurczyć. Zapewne dlatego zaczęto zgłaszać postulaty powołania kolejnych, wyspecjalizowanych rzeczników: do spraw kobiet, podatników, niepełnosprawnych, żołnierzy, emerytów, rencistów i dzieci. Przy poszczególnych kasach chorych utworzono instytucję rzecznika praw pacjenta, a w kuratoriach działają rzecznicy praw ucznia. W styczniu 2000 r