Kult tych - niedawno ironizowanych - gestów świadczył, z jednej strony, o niemożności zdystansowania się do własnego czasu i do historii, która wydawała się przeklętym kołem powrotów. Z drugiej jednak strony - sentymentalny wizerunek polskości jako rezerwatu tradycji, "z naszymi staroświeckimi ideałami / z naszym odkurzonym skarbczykiem / z pieśniami które śpiewamy" (jak pisała Julia Hartwig) - był także efektem racjonalnego wyboru.<br> Wyciągnęliśmy właściwe wnioski z wydarzeń - ten tytuł wiersza Stanisława Barańczaka z lat siedemdziesiątych można by uznać (zachowując ironię obecną w wypowiedzi poety) za swoiste uogólnienie przeobrażeń, jakie się dokonywały w postawach pisarzy po Marcu 1968 roku, a kulminowały w latach stanu wojennego. Jakie to były