Jeszcze do tego Riepin, patron rosyjskiego socrealizmu, podziwiał Matejkę. Tu był nowy symbol do wygrania, symbol zbratania dwóch narodów poprzez sztukę, prawie Mickiewicz i Puszkin. Poprzez Matejkę socrealizm będzie socjalistyczny w treści i narodowy w formie.<br>Obok Starzyńskiego i innych także Janusz Bogucki występuje w "Przeglądzie Artystycznym" z artykułem o Matejce. Jest on całkowicie po linii zadań ówczesnej krytyki: ataki na Matejkę w Polsce to "inteligenckie uprzedzenia ostatniego półwiecza" (biedny Stanisław Witkiewicz!). W Matejce widzi Bogucki "nieświadomego wprawdzie, ale niemniej twórczego poprzednika naszych czasów", a więc socrealizmu. Pomimo że był malarzem "mieszczańskim", łączy go się z dzisiejszymi oficjalnymi nakazami, które autor