osobistym urokiem spotkanego w Puławach cara Aleksandra I, zdecydował się przejść na stronę zwycięzcy i wziąć udział w życiu publicznym świeżo ustanowionego Królestwa Kongresowego. Kiedy zrezygnował z proponowanego mu w roku 1815 stanowiska rektora Akademii Krakowskiej, powołano go w tym samym roku na referendarza Rady Stanu i członka Wydziału Oświecenia Narodowego (20maja- 27 grudnia 1815), a następnie, tymczasowo, na członka Komisji Rządowej Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego (25 grudnia 1815 - 4 listopada 1816).<br> Nie sposób obecnie ustalić, czy ta zmiana orientacji i postaw politycznych oraz trybu życia i zatrudnień miała jakiś związek z aktywnością literacką Koźmiana, faktem jest jednak, że jeżeli