Teraz po pięciu latach, dysponując sporą liczbą przykładów zaczynamy nieco lepiej rozumieć ten proces.<br>Przekształcenie autokratycznego państwa komunistycznego i nakazoworozdzielczego systemu gospodarki centralnie planowanej oraz stworzenie w ich miejsce państwa demokratycznego i gospodarki rynkowej typu zachodniego byłoby niezmiernie trudną operacją w najbardziej nawet sprzyjających warunkach. Skalę trudności uświadomiła transformacja byłej Niemieckiej Republiki Demokratycznej i trudności, na jakie tam napotkano pomimo niezmiernie korzystnej sytuacji z punktu widzenia pomocy technicznej i finansowej, dysponowania doświadczeniem i istniejącymi od dawna instytucjami oraz dostępu do rynków zachodnich.<br><br>&lt;tit&gt;2. Kryzys transformacyjny&lt;/&gt;<br><br>Proces transformacji polega na liberalizacji gospodarki oraz na budowaniu szeregu instytucji rynkowych, przeszkoleniu kadr i zmianie sposobu myślenia