mitologie dzieciństwa lub mity rodzinne, będące raczej kreacją własnej i rodzinnej biografii niż świadectwem pamięci. Jeśli mają pozory dokumentu, to jest to dokument życia wewnętrznego narratora. W tej prozie sny i fantazmaty narratora mają nie mniejszą wagę niż fakty.<br> Wyobrażona podróż po śladach przeszłości jest treścią Świętego grzechu Adriany Szymańskiej. Peregrynacje pamięci prowadzą bohaterkę w stronę doświadczeń inicjacyjnych. Większość powieści zwróconych w przeszłość także jest przywołaniem dzieciństwa narratora, który ma zwykle wiele rysów wspólnych z autorem, jak np. Krótka historia pewnego żartu Stefana Chwina, Opowiadanie na czas przeprowadzki Pawła Huelle, Pan Bóg nie słyszy głuchych Aleksandra Jurewicza, W Ciemni Bogusławy Latawiec