wojewodów do nakładania tzw. taks wojewodzińskich, czyli do ustalania cen na wyroby rzemieślnicze, co przede wszystkim miało hamować ich nieuzasadniony wzrost.<br>Podobne działania w celu zapobiegania drożyźnie podejmowały same miasta.<br><br>Wszystkie te postanowienia zapewniały szlachcie korzystną i uprzywilejowaną pozycję w życiu gospodarczym państwa, choć w praktyce nie zawsze ich przestrzegano.<br><br>Przodująca rola Gdańska. Gdańsk wyrósł wówczas na najbogatsze miasto Rzeczypospolitej i jeden z najpotężniejszych ośrodków handlowych w Europie. "Nawet okręty portugalskie i innych krajów przybywają po zboże polskie do Gdańska [...]. W miesiącu sierpniu, kiedy odbywa się tu wielki jarmark [...] zawija do portu przeszło 400 okrętów, naładowanych winem francuskim i hiszpańskim, jedwabiem