W każdej chwili mógł wystąpić przeciw Bogu i Naturze, wybierając samowolnie śmierć. Trzeba sobie uzmysłowić, że do takiego ostatecznego, najtragiczniejszego z tragicznych rozwiązań może się już teraz uciec nie tylko jednostka, lecz cały nasz gatunek. Już teraz ludzkość stała się zdolna zniszczyć swoje środowisko i tym samym unicestwić samą siebie...<br>Szostakowicz godził się ze śmiercią ("zostało mi jeszcze 10 lat życia" - pisał po skomponowaniu Siedmiu wierszy), lecz ani myślał ulec jej z własnej woli. Nie chciał dezerterować z tego świata, chciał tylko przed jego opuszczeniem znaleźć azyl w świecie muzyki, oddać się całkowicie pasji, która nadawała sens jego egzystencji. Owym przejmującym