Dłonią kreśli go matka nad główka narodzonego dziecka, żegnając syna idącego w świat, błogosławiąc młodych. Nożem czyni znak krzyża gospodyni na bochenku chleba, nim odkroi pierwsza kromkę. Krzyż namalowany wapnem na szczycie chałupy powierza ja boskiej opiece. Zawieszony w izbie świadczy o pobożności gospodarzy, o ich przynależności do wiejskiej wspólnoty. Umieszcza się go w ziemi, aby dała dobry plon. Krzyż niesiony w procesji "krzyżowników", błogosławi pola. Maleńki, zawieszony na łańcuszku na szyi, towarzyszy człowiekowi przez całe życie. <br>W poziom łanów zboża i łąk krzyż wprowadza akcent pionowy, kierując wzrok ku niebu. Zdawali sobie sprawę z tego efektu cieśle, stawiający kilkunastometrowe krzyże