Przemiany zdawały się wolne, związane z biedą wsi, nie było środków na badania sztuki ludowej, nawet na jej opis. Tymczasem II wojna światowa spowodowała, że wieś zaczęła się zmieniać w szybkim tempie. Migracje, na niespotykaną skalę, sprawiły, że na Pomorzu znaleźli się Ukraińcy, wywiezieni w ramach Akcji Wisła, na Ziemiach Zachodnich Wołyniacy, przesiedleńcy z za Buga. Młodzież wędrowała do miast. Wkrótce co druga wiejska rodzina miała kogoś swojego w mieście. W tej sytuacji zarysowały się trzy podstawowe problemy opieki: <br>- zorientowanie się w dorobku kultury ludowej, po różnych regionów kraju; <br>- zapewnienie zbytu ludowym wyrobom; <br>- opieka nad twórcami ludowymi. <br>Oczywiste jest, że wymagało