XII w. Tutaj Marculphus czy Marcolphus, uosobienie szpetoty, rozwiązuje zagadki, które mu podsuwa Salomon, kpi z mądrego króla i wyprowadza go w pole. Wielokrotnie przepisywane "Marchołty" doczekały się druku, a najbardziej rozpowszechniła się wersja drukowana w 1514 r. w Landshut pt. Collationes..., która posłużyła za podstawę przeróbki Jana z Koszyczek. Zachowały się z niej niestety tylko fragmenty - ale i te dają świadectwo dużej zręczności tłumacza. Spór z Salomonem nie jest sporem o konkretne wartości społeczne czy osobowe, jest raczej demonstracją przekory. Salomon reprezentuje tradycyjnie mądrość biblijną, mądrość Księgi Przypowieści i posługuje się sentencją jako gotową formułą postępowania, Marchołt replikuje mu aforyzmami, najczęściej