epoki to wyłącznie dramat zrodzony w kręgu koncepcji lansowanej przez jezuitów sztuki kontrreformacyjnej. Nie znaczy to też, że okres kontrreformacji można utożsamiać z jezuityzmem lub - jak to się nieraz zdarza - nazywać styl wieku następnego: barok - jezuityzmem w sztuce (barok występuje także w krajach, w których jezuici nie odegrali wybitnej roli, a ponadto pierwsze poczynania jezuitów obliczone były raczej na przystosowanie się do dorobku kultury renesansowej i literatury humanistycznej). Niemniej kształt schyłku renesansu i humanizmu w dużej mierze jest rezultatem dobrze zorganizowanej, sprężystej i przemyślanej działalności Towarzystwa, które między innymi podjęło zadanie budowy gęstej sieci szkolnictwa, w zasadzie bezpłatnego.<br>Pierwsze kolegium - jak wiemy