Samorządowa spółdzielnia producentów typu Mondragon w Hiszpanii została wyczerpująco opisana w szeregu opracowań i monografii. Mondragon jest przykładem twórczej formy własności spółdzielczej. W odróżnieniu od tradycyjnych spółdzielni, w których członkowie mają indywidualne prawa do wszystkich aktywów netto firmy, w Mondragonie istnieje starannie ustalona równowaga pomiędzy zbiorowymi i indywidualnymi prawami do aktywów netto firmy (jej wartość netto). Istotną rolę w prawach własności odgrywają instytucje wewnętrznego konta kapitałowego i zbiorowego funduszu rezerw. Opłata pobierana od nowych członków, wynosząca zazwyczaj mniej niż roczna płaca zasadnicza, stanowi pierwotny wkład na koncie kapitałowym członka. Wkład ten jest corocznie powiększany o część niepodzielonego zysku i o odsetki