zdobycie wykształcenia przesądza o identyfikacji z kręgiem osób o podobnym wykształceniu, przeniesienie się ze wsi do miasta dla realizacji aspiracji zawodowych pociąga za sobą wieloaspektowe uczestnictwo w kręgach ludności miejskiej);<br>- konkretyzacja mglistych aspiracji może być uwarunkowana uczestnictwem w określonej grupie, które spełnia funkcje rekonesansu, pozwalającego przekonać się w trafności określonych aspiracji, szans ich realizacji i właściwych kierunków ich konkretyzacji (np. osoba aspirująca do odegrania aktywnej roli politycznej może wstąpić do organizacji dla zorientowania się w możliwościach działania, doprecyzowania celów, skonfrontowania i wypróbowania swoich przekonań i ideałów);<br>- atrakcyjność i siła "przyciągająca" określonych grup odniesienia niejednokrotnie przesądzać może o kierunku i poziomie aspiracji