aspiracji, szans ich realizacji i właściwych kierunków ich konkretyzacji (np. osoba aspirująca do odegrania aktywnej roli politycznej może wstąpić do organizacji dla zorientowania się w możliwościach działania, doprecyzowania celów, skonfrontowania i wypróbowania swoich przekonań i ideałów);<br>- atrakcyjność i siła "przyciągająca" określonych grup odniesienia niejednokrotnie przesądzać może o kierunku i poziomie aspiracji (np. zafascynowanie stylem życia cyganerii artystycznej i chęć uczestniczenia w tej grupie mogą przesądzić o aspiracjach studiowania na uczelni artystycznej).<br>Oczywiście, mówiąc o grupach odniesienia normatywnego ma się na myśli, obok aspiracji przynależności do określonych grup, także aspiracje związane z określonymi rolami społecznymi, wartościami, wzorami kulturowymi, ideałami, jak też symbolami