którym poruszał się ówczesny człowiek. Sytuacja dzisiejsza bardziej niż średniowiecze przypomina czasy starożytne, kiedy dominujące prądy kulturowe i cywilizacyjne były pogańskie.<br><br> Kim jest poganin? Z chrześcijańskiego punktu widzenia jest to człowiek, który tworzy sobie własnego bożka i oddaje mu cześć. Z cywilizacją pogańską będziemy mieć do czynienia wówczas, gdy liczba bałwochwalców stanie się na tyle znacząca, że to oni wyznaczać będą nowe kierunki kulturowe i narzucać je społeczeństwu. Bożkami mogą być nie tylko Behemot czy Belzebub, ale także rozum, pieniądze, władza, sława, dobra materialne czy przyjemności ciała.<br><br>&lt;tit&gt; Areopagi&lt;/&gt;<br><br> O współczesnych trendach kulturowych i cywilizacyjnych decydują dziś głównie ośrodki opiniotwórcze, środki masowego