na kształt socjologii.<br>Niespójność systemu Gumplowicza ujawnia się już w sferze ogólnych założeń, w tym filozoficznych. uczony wyznawał monizm, determinizm, ażeby wymienić najważniejsze. Przychylał się do stanowiska, zgodnie z którym wyjaśnienia zjawisk zachodzących w świecie natury należy szukać przez odwołanie się do praw fizyki. Stąd też przyjmował ideę o pierwotnej bezwładności elementów otaczającego świata przyrody, utajonej energii, którą dopiero może wyzwolić wpływ czynnika zewnętrznego. Ustalenia natury filozoficznej Gumplowicza rozbudowywał i modyfikował na kartach kolejnych rozpraw wychodzących spod jego pióra. Traktując je w istocie jako służebne socjologii, zmienił ich sens tak, jak wizje świata społecznego. Podobny los spotkał również i pozornie jednoznaczne