znane były szeroko na Słowacji i na Węgrzech, skąd przeszły na tereny polskie. Tkaniny w kratę wyrabiano z lnu, lnu i bawełny, lnu i wełny, a także z czystej wełny, z przędzy o jednakowej grubości wątku i osnowy. Na Podlasiu czerwone, czarne i niebieskie na białym tle służyły do wyrobu bielizny pościelowej, w ciemniejszych barwach na spódnice. Kraciastymi nakrywano także łóżka. Łowickie "nospy" wyróżniała typowa dla tego regionu kolorystyka. Tkaniny z grubszej wełny, najczęściej czerwonozielone, tkano na Mazowszu i Podlasiu. Nazywano je "sukiennymi dywanami", "kilimkami", a na Kurpiach "buronkami". <br>Tkaniny wzbogacone przetykaniem lub tkaniem "przez deskę" dawały efekt zwany "koziołkami" bądź "kuloskami