odczuwanie. Przykładem są liczne próby ujęcia "na gorąco" doznań wojennych w formę literacką - próby najczęściej nieudane. O przeżyciach wojennych Europy będzie wiadomo dopiero wtedy, gdy staną się one faktem społecznym, tzn. wyładują się w nowych prądach filozoficznych i artystycznych, gdy utrwalą się w walce z materiałem twórczym - w słowie, w bryle, w barwie, w dźwięku. Oczywiście nie myślę tu o utrwalaniu wojennej tematyki, która jest sprawą drugorzędną, ale o ogólnej atmosferze, o zmianie proporcyj wewnętrznych - na co wielkie doświadczenie zbiorowe nie może pozostać bez wpływu.<br> Tymczasem jesteśmy skazani na odczytywanie samych siebie. Ponieważ ton osobisty jest w tym wypadku zupełnie usprawiedliwiony