lornetę nożycową i lornetę zwiadu artyleryjskiego.<br>Do grupy drugiej wchodziły różnego rodzaju celowniki, wśród których czołową pozycję zajmowała panorama Goertza (konstrukcja tego celownika stosowana jest w artylerii do dnia dzisiejszego).<br>Do grupy trzeciej zaliczano: kwadrant artyleryjski, kątomierz-busolę, celownicę z lunetką, krąg obserwacyjny, teodolit z lunetką topograficzną oraz różnego rodzaju busole.<br>Grupa czwarta obejmowała dalmierze, z tym że artyleria lądowa używała ich o wymiarach bazy w granicach 0,6-1,0 metra, a artyleria okrętowa i brzegowa w granicach 4,0-10,0 metrów.<br>Najmłodszy rodzaj wojsk lotnictwo używało również przyrządów optycznych. Były to aparaty fotograficzne, którymi posługiwano się przy dokonywaniu