osiągnął w tym zakresie Marek Nowakowski, który jak mało kto był przygotowany do zadań literackiego dokumentarysty czasu próby stanu wojennego. Był pisarzem wyspecjalizowanym w sztuce szczegółowej społecznej obserwacji i w sztuce rzeczowego, sprawozdawczego opisu. Po pierwszym okresie twórczości, kiedy głód autentycznych wartości, w połączeniu z odrazą do zbiurokratyzowanego i skomunizowanego "centrum", uczynił z niego piewcę środowisk peryferyjnych, zdążył już zdecydowanie rozszerzyć swoje zainteresowania i stać się demaskatorskim znawcą wielu środowisk. Tęsknota za autentycznymi wartościami zaprowadziła go do opozycji, redakcji "Zapisu" i współpracy z ruchem kulturalno-oświatowym towarzyszącym ruchowi solidarnościowemu. Był więc przygotowany do napisania Raportu o stanie wojennym, jaki był wtedy