Opuszczenie stolicy umotywowane było nieporozumieniami z królem, brakiem zgody na jego ugodową politykę wobec Rosji, krystalizowaniem się odmiennego programu działania. Twórczość poetów przebywających w Puławach lub z Puławami związanych stawiała na pierwszym miejscu nie Rozum, Doświadczenie, Cnotę, lecz Uczucie, Imaginację, Wolność. Puławy lat 1783-1796 cechuje emocjonalizm i sprzeciw wobec doktryn normatywnych. Reaktywizacja wzorów rycerskich, zainteresowanie przeszłością jako terenem inspiracji przyszłości, wysoka ocena walorów języka polskiego &#150; rękojmi identyfikacji narodowej, koncepcja własnego środowiska literackiego i artystycznego mają już w początkowej działalności Puław rangę wyróżników kulturowych.<br> Edukacja Marii w nowym środowisku przebiegała według ustalonych kanonów działalności światłego dworu. Księżniczka korzystała z nauk